TREBINJE – Sve zemlje regiona koje budu ušle u EU moraće u okviru dekarbonizacije da prihvate sistem trgovine emisijama ugljen-dioksida, što će prouzrokovati velike troškove, posebno za termoelektrane, izjavio je konsultant u Ekonomskom institutu iz Beograda Ljubo Maćić.
On je istakao da je jedan od osnovnih mehanizama kojim se podstiče dekarbonizacija u Evropi uvođenje troškova emisije ili oporezivanja emisije ugljen-dioksida, što najviše pogađa energetsku oblast, a naročito termoelektrane, koje su najveći emiter tih gasova.
Maćić je pojasnio da postoje dva mehanizma kojim se uvode troškovi emisije ugljen-dioksida u Evropi, a to su sistem trgovine emisijama i takse na emisije ugljen-dioksida, koje su unaprijed određene i obično ih regulišu vlade zemalja.
On je ukazao da bi do tada bilo dobro da zemlje regiona primjenjuju lakše mehanizme, da ne bi imale velike troškove za emisiju ugljen-dioksida za energetska preduzeća, a posredno i za stanovništvo.
“Bilo bi dobro da svaka zemlja pre nego što odluči kako i kad će da primeni sistem trgovine emisijama ili karbon takse, da napravi ozbiljnu analizu o tome kako to utiče na potrošače, energetska preduzeća i kako se ta sredstva prikupljaju i zašto se ona koriste”, naveo je Maćić, koji je i bivši predsjednik Savjeta Agencije za energetiku Srbije /AERS/.
On je pojasnio da bi po pravilima EU bilo dobro da se ta sredstava koriste za dekarbonizaciju i da se vrate u energetski sektor, pomognu postepenom izlasku iz uglja i da podstaknu razvoj obnovljivih izvora energije, energetsku efikasnost i energetski siromašnije kupce.
Maćić je istakao da se radi o velikim sredstvima i troškovima, navodeći da na primjer u Srbiji, a slično je i u Republici Srpskoj, emisija ugljen-dioksida iz energetskih postrojenja predstavlja praktično polovinu svih nacionalnih emisija tog gasa.
“Ako se uvede trošak koji sada važi u Evropi po sistemu trgovine emisijama, to bi na primjer za `Elektroprivredu Srbije` bio trošak veći od dve milijarde evra godišnje”, rekao je Maćić, navodeći da sada taj trošak u Evropi iznosi oko 90 evra po toni ugljen-dioksida, a cilj mu je da destimliše korišćenje uglja za proizvodnju struje iz termoelektrana.
On kaže da, međutim, postoje moderne tehnologije koje omogućuju korišćenje uglja bez tolikih troškova, a uz istovremenu eliminaciju ugljen-dioksida, ali da su one još veoma skupe i nisu komercijalno raspoložive.
Maćić je pojasnio da bi takvo korišćenje uglja po konkurentnim uslovima bilo moguće po tehnologiji zahvatanja i skladištenja emitovanog ugljen-dioksida koja se očekuje se da će biti povoljnija za 10 do 20 godina. Srna