Deceniju i po studenti u našoj zemlji čekaju da im vlasti obezbijede punopravno članstvo u Evropsku asocijaciju za osiguranje kvaliteta u visokom obrazovanju (ENQA), čime bi bili sigurni da će njihove diplome biti priznate u svim zemljama Evrope, pa i svijetu.
Danas, 01.10.2025., na većini visokoškolskih ustanova u Bosni i Hercegovini počinje nova akademska 2025/2026. godina. Deceniju i po studenti u našoj zemlji čekaju da im vlasti obezbijede punopravno članstvo u Evropsku asocijaciju za osiguranje kvaliteta u visokom obrazovanju (ENQA), čime bi bili sigurni da će njihove diplome biti priznate u svim zemljama Evrope, pa i svijetu.
Naime, BiH je još od februara 2010. godine pridružena članica ENQA, što nije dovoljno da bi se nalazila i u Evropskom registru za osiguranje kvaliteta u visokom obrazovanju (EQAR). Iz godine u godinu, bosanskohercegovačke vlasti daju obećanja da će BiH postati punopravna članica i time biti uključena u evropski prostor visokog obrazovanja, te da će prestati problemi sa nepriznavanjem diploma u Hrvatskoj, Sloveniji, Austriji i drugim zemljama, koje sa podozrenjem gledaju na lične isprave ove vrste, odnosno diplome, izdate na visokoškolskim ustanovama u našoj zemlji.
Istina, neposredno pred početak nove akademske godine načinjen je konačno jedan konkretan korak, jer je 29.09.2025. godine Agencija za razvoj visokog obrazovanja i osiguranje kvaliteta BiH (HEA) obavijestila da je na 6. sjednici Upravnog odbora HEA razmatrana Informacija o aplikaciji Agencije za članstvo u Evropskoj asocijaciji za osiguranje kvaliteta (ENQA) i registraciju u Evropskom registru za osiguranja kvaliteta u visokom obrazovanju (EQAR).
“Na sjednici, kojom je predsjedavao predsjednik UO prof. dr Suad Kunosić, članovi UO razmatrali su i jednoglasno usvojili i Programa rada Agencije za 2026. godinu. Godišnji program rada Agencije predstavlja osnovni planski dokument na osnovu kojeg su planirane aktivnosti i budžet, čime se obezbjeđuje koordinacija između organizacionih jedinica Agencije, partnera i institucija Bosne i Hercegovine. Agencija je pripremila godišnji program rada koji obuhvata najznačajnije zadatke koje Agencija planira da izvrši u 2026. godina, a koji doprinose ostvarenju strateških ciljeva planiranih Srednjoročnim planom rada Agencije. Upravni odbor, između ostalog, informisan je da je Agencija podnijela zahtjev za vanjsku evaluaciju s namjerom da postane punopravna članica Evropske asocijacije za osiguranje kvaliteta u visokom obrazovanju (ENQA) i registrovana u Evropskom registru za osiguranja kvaliteta u visokom obrazovanju (EQAR). Kao strateški cilj, Agencija je, od početka svog rada, iskazala opredjeljenost za punopravno članstvo u Evropskoj asocijaciji za osiguranje kvaliteta u visokom obrazovanju” – informacije su iz HEA, sa naglaskom da je UO Agencije dao punu podršku Agenciji u realizaciji svih planiranih aktivnosti na putu ostvarivanja punopravnog članstva u ENQA.
Ovaj Plan za narednu godinu do kraja godine treba da razmatra i Vijeća ministara, koje je, usvajajući Program rada za ovu godinu na 66. sjednici održanoj 17.12.2024. godine u Sarajevu usvojilo Program rada HEA, kao i Akcijski plan unapređenja osiguranja kvaliteta u Bosni i Hercegovini u procesu pripreme za ostvarivanje punopravnog članstva u Evropskoj asocijaciji za osiguranje kvaliteta (ENQA), koji je pripremila HEA.
Studentski aktivisti, koji u inicijativi “Akreditovane visokoškolske ustanove – priznate diplome” nastoje da doprinesu unapređenju visokog obrazovanja u BiH smatraju da se proces priključenja BiH članstvu ENQA odvija veoma sporo, te su ponovili da se problem sa nepriznavanjem stečenih diploma na visokoškolskim ustanovama u BiH od strane nadležnih u zemljama EU, kao i šire, može prevazići samo članstvom bosanskohercegovačke Agencije za visoko obrazovanje u ENQA, koja je upisana u Evropski registar za osiguranje kvaliteta (EQAR).
Aktivisti NGG su pred početak nove akademske godine sumirali trenutno stanje u Državnom registru visokoškolskih ustanova u BiH, iznoseći podatke da se trenutno u njemu nalazi 39 visokoškolskih ustanova, od kojih je 20 iz FBiH, 16 iz RS i tri iz Brčko Distrikta. U toj strukturi ukupno je 26 univerziteta i 13 visokih škola.
“Nepostojanje Državnog registra akreditiranih visokoškolskih ustanova u BiH u elektronskoj formi, nepostojanje propisa temeljenih na stvarnim potrebama za revidiranje i utvrđivanje jasnih, transparentnih i pristupačnih kriterijuma za otvaranje i zatvaranje visokoškolskih ustanova, te za prestrukturiranje studijskih programa, samo su neki od opštih problema. Nerješavanje afere “Klaster” u potpunosti, problem sa odlukom Ustavnog suda BiH, kojom je 29.09.2023. godine osporen veći broj odredbi Zakona o osiguranju kvaliteta u visokom obrazovanju Republike Srpske, što vjerovatno rezultira da je od 18 visokoškolskih ustanova u RS tek polovina sa završenim postupkom akreditacije, konkretni su problemi koji su studente sačekali i na pragu ove akademske godine” – upozoravaju studentski aktivisti.
(Lj.Đ., Odgovorno)
