Kada je riječ o Državnom registru visokoškolskih ustanova u BiH, u ovom mjesecu je HEA započela seriju online sastanaka s nadležnim obrazovnim vlastima, koji će se baviti ključnim pitanjima u procesu akreditacije visokoškolskih ustanova i studijskih programa.
U 2025. godinu BiH je ušla sa ukupno 38 visokoškolskih ustanova, od kojih je u Državnom registru akreditovanih visokoškolskih ustanova 20 iz FBiH, 15 iz RS i tri iz Brčko Distrikta. Po strukturi naša zemlja trenutno ima 25 univerziteta i 13 visokih škola.
Iz važećeg registra je i Nezavisni univerzitet za političke i društvene nauke „NUBL“ Banja Luka, čija je akreditacija istekla 15.10.2024. godine. Agencija za visoko obrazovanje Republike Srpske (AVORS) im je važenje akreditacije produžila do 01.04.2025. Što znači da je, u ovom trenutku, sudbina studenata koji studiraju na ovoj privatnoj visokoškolskoj ustanovi neizvjesna. Pritom, podsjećamo da se ona nalazi na spisku optuženih za kupoprodaju diploma u aferi “Klaster”. Formalno je AVORS vodi kao ustanovu “u postupku akreditacije”, što znači da je na vrijeme predala zahtjev za akreditovanje.
Univerzitetu za poslovne studije Banja Luka akreditacija je istekla 20.12.2024. godine, ali postupak za produžetak akreditacije za narednih pet godina do tog datuma nije okončan, pa je AVORS tu privatnu ustanovu visokog obrazovanja ostavio da je u statusu “u postupku akreditacije”, produživši krajnji rok za akreditovanje do 20.06.2026. godine.
Inače, od ukupno 18 visokoškolskih ustanova u registru AVORS osam ih se vodi u tom statusu, za osam je završen proces akreditovanja, a odbijena je akreditacija Visokoj školi za primijenjene i pravne nauke ”Prometej” Banja Luka i Visokoj školi “Koledž kozmetologije i estetike” Banja Luka. Sa statusom u entitetskom registru “odbijena akreditacija ustanove” bila je, do pred kraj godine, i Visoka školu za ekonomiju i informatiku Prijedor, ali je nakon žalbi i tužbi Okružnom sudu u Banjaluci i poništenja Rješenja od obijanju akreditacije, AVORS bio prinuđen da joj status preinači u “ustanova u postupku akreditacije – pismo očekivanja”. Ova Visoka škola do sada nije obezbijedila upis ni u Državni registar visokoškolskih ustanova u BiH, koji vodi Agencija za razvoj visokog obrazovanja i osiguranje kvaliteta BiH (HEA).
Kada je riječ o stanju u visokom obrazovanju Federacije BiH, od ukupno 20 visokoškolskih ustanova u registru HEA, Visoka škola za turizam i menadžment Konjic je imala akreditaciju za period 16.05.2022.-16.05.2024. godine i bila je upisana u Državni registar kao “uslovno akreditovana”, tako da joj je ta registracija istekla.
Sporna je bila i akreditacija Evropskog univerziteta Kallos u Tuzli, kojem je oduzeta licenca za rad Rješenjem Ministarstva TK od 28.10.2024. godine, a koje je konačno u upravnom postupku bilo od 01.11.2024. godine. Međutim, vođenjem upravnih sporova i tužbi kad nadležnih sudova Tuzlanskog kantona ova visokoškolska ustanova se izborila da joj u Državnom registru ostane važeća akreditacija sa krajnjim rokom važenja 16.08.2027. godine, mada kompletna situacija sa ovom privatnom visokoškolskom ustanovom još uvijek nije potpuno jasna.
U ovoj godini, tačnije 20.01.2025., akreditacija je istekla Internacionalnom Burč univerzitetu, pa je produžena i sada važi do 14.02.2030. Uskoro, odnosno 02.05.2025. godine akreditacija ističe i Univerzitetu Sarajevska škola za nauku i tehnologiju Sarajevo. Visokoj školi računarstva i informatike eMPIRICOM iz Tuzle, nakon isteka prve akreditacije 10.2.2025. godine, novim rješenjem produžena je akreditacija do 10.02.2030. Tokom godine za još pet visokoškolskih ustanova u FBiH ističe akreditacija, a takođe i za još pet visokoškolskih ustanova sa područja RS. Sa područja Brčko distrikta Visokoj školi računarstva i poslovne ekonomije eMPIRICA akreditacija ističe 17.06.2025. godine.
“U FBiH u protekloj godini sa radom je prestao Internacionalni univerzitet u Goraždu, koji je kod HEA BiH bio upisan kao akreditovana visokoškolska ustanova. Američki univerzitet u BiH u Tuzli, je izgubio akreditaciju i prestao je sa radom 2022. godine. Takođe, krajem 2023. sa radom je prestala i prethodno akreditovana visokoškolska ustanova Visoka škola Američka škola za ekonomiju iz Sarajeva. U RS, pored “Prometeja” i “Koledža kozmetologije i estetike”, kojim je odbijena akreditacija, što znači i prestanak rada, prestala je sa radom i Visoka škola Komunikološki koledž u Banjoj Luci Kapa Fi još 2021. godine i Visoka škola „Primus“ Gradiška 2020. godine. Dakle, unazad pet godina prestalo je sa radom ili su u postupku gašenja sedam viskoškolskih tanova, dok niti jedna nova nije osnovana” – prezentirali su podatke studentski aktivisti, okupljeni u inicijativi “Akreditovane visokoškolske ustanove – priznate diplome”.
Inače, kada je riječ o Državnom registru visokoškolskih ustanova u BiH, u ovom mjesecu je HEA započela seriju online sastanaka s nadležnim obrazovnim vlastima, koji će se baviti ključnim pitanjima u procesu akreditacije visokoškolskih ustanova i studijskih programa. Prema informacijama od HEA, 06.03.2025. godine, prvi sastanak bio je posvećen temi primjene novog Pravilnika o vođenju Državnog registra akreditiranih visokoškolskih ustanova u BiH. Pored predstavnika Agencije, u radu sastanka učestvovali su predstavnici nadležnih obrazovnih vlasti Kantona Sarajevo, Republike Srpske, Unsko-sanskog kantona, Tuzlanskog kantona, Hercegovačko-neretvanskog i Bosansko-podrinjskog kantona – Goražde.
“Tokom sastanka, učesnicima su predstavljeni izazovi s kojima se Agencija susretala u prethodnom periodu prilikom vođenja Državnog registra akreditovanih visokoškolskih ustanova. Takođe, predočena su unapređenja koja su ostvarena novim pravilnikom, uključujući efikasniji proces dostave podataka i dokumenata, pojednostavljen unos te stalnu dostupnost podataka putem internet stranice Agencije, kao i izdavanje javne isprave – uvjerenja zainteresiranim stranama o upisu visokoškolskih ustanova i studijskih programa u Državni registar.
Fokus sastanka je stavljen na praktične preporuke nadležnim obrazovnim vlastima u primjeni novog pravilnika, konkretno u dostavljanju propisanih podataka i dokumenata za upis akreditiranih visokoškolskih ustanova i studijskih programa u Državni registar. Preporuke su date u cilju postizanja što efikasnijeg unosa podataka u Državni registar, te obezbjeđivanja stalne dostupnosti informacija na Listi akreditiranih visokoškolskih ustanova u Bosni i Hercegovini, na internet stranici Agencije” – informacije su od HEA.
(L.D., ODGOVORNO)
