Aktivisti neformalne grupe građana “Zaustavimo nelegalnu eksploataciju šljunka i devastiranje obale rijeke Drine na području Zvornika” reakciju nadležnih za upravljanje vodotokom u RS smatraju prilično zakašnjelom.
Nakon višegodišnjeg ukazivanja aktivista, koji se bore za uređena korita rijeka i protiv nelegalne eksploatacije šljunka, nadležni su napokon shvatili da se trebaju i oni upustiti u zaštitu javnog vodnog dobra, koje predstavlja značajan resurs i od opšteg je interesa za društvo.
Takav zaključak se može izvesti iz informacija Javne ustanove “Vode Srpske” da, po njima, sve veći problem predstavlja nelegalna gradnja objekata na javnom vodnom dobru, što donosi brojne negativne posljedice po životnu sredinu, ekosistem i bezbjednost stanovništva. Zaključili su, između ostalog, da je taj problem posebno vidljiv u srednjem toku rijeke Drine, gdje je primjetna ekspanzija nelegalnih stambenih i poslovnih objekata, posebno na područijima Zvorničkog i Višegradskog jezera gdje postoje čak i čitava nelegalna vikend naselja, ali i na Vrbasu, Uni, Sani i drugim vodotocima u Republici Srpskoj.
Takođe, njihove konstatacije su da nelegalna gradnja na vodnom dobru ima i višestruke negativne posljedice. Da zbog takvih radnji, prije svega, dolazi do ugrožavanja vodnih resursa koji su ključni za snabdijevanje stanovništva i poljoprivredu, zatim degradira se životna sredina i smanjuje bioraznolikost što negativno utiče na kvalitet života lokalnog stanovništva. A, s obzirom da se radi o nelegalnim objektima, isti u većini slučajeva nemaju urađen kanalizacioni sistem usljed čega otpadne vode završavaju direktno u rijekama i jezerima. Na kraju, da takvi objekti potencijalno mogu dovesti do oštećenja korita rijeka, narušavanja prirodnog toka i dodatnog podizanja nivoa voda u periodima visokih vodostaja, čime se povećava i rizik od poplava.
“Imajući u vidu da se radi o stotinama objekata, prvi korak ka rješavanju ovog problema je evidentiranje svih nelegalnih objekata izgrađenih na javnom vodnom dobru i eventualno uspostavljanje jedinstvenog registra sa digitalnim mapama i odgovrajućim katastarskim podlogama. Imajući ovo u vidu, Javna ustanova „Vode Srpske“ donijela je odluku da se izvrši identifikacija i evidentiranje svih nelegalnih objekata na javnom vodnom dobru, te će se kao prvi korak izvršiti evidentiranje nelegalnih objekata u srednjem toku Drine, od granice sa Federacijom BiH u Novom Goraždu pa do hidroelektrane u Zvorniku.
Nakon završetka prve faze evidentiranja nelegalnih objekata u srednjem toku rijeke Drine, Javna ustanova „Vode Srpske“ uputiće sveobuhvatnu informaciju Ministarstvu poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede, te Ministarstvu za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju, sa prijedlozima rješenja ovog društvenog problema koji se već duži vremenski period dešava na javnom vodnom dobru širom Republike Srpske” – informacije su iz “Voda Srpske”.
Međutim, aktivisti neformalne grupe građana “Zaustavimo nelegalnu eksploataciju šljunka i devastiranje obale rijeke Drine na području Zvornika” ovu reakciju nadležnih za upravljanje vodotokom u RS smatraju prilično zakašnjelom. Ukazuju na primjer svoje lokalne zajednice, koja je prednjačila po bespravnoj gradnji u cijeloj RS, jer je od 80.000 bespravno izgrađenih objekata između 5.000 i 7.000 još prije deceniju bilo u ovoj lokalnoj zajednici. Iako su od tada pa sve do sada bile dvije etape legalizacije tih objekata, barem kada je Zvornik u pitanju, nastavljena je gradnja ne samo vikend objekata bez saglasnosti nadležnih gradskih i republičkih organa, već i objekata za stalno stanovanje, odnosno kuća.
Potvrđuju navode iz “Voda Srpske” da je postojanje nelegalnih objekata posebno izraženo na obali Zvorničkog jezera, gdje je, prema informacijama do kojih su došli aktivisti, bespravno izgrađeno preko 100 kuća i vikendica. Vlasnici tih objekata su očigledno koristili priliku što je područje gdje se grade objekti, iako pripada Zvorniku, pod ingerencijom i Republičke direkcije za vode i “Puteva Srpske”. Odnosno, objekti se nalaze ispod, odnosno između magistralnog puta Zvornik – Milići i obale jezera, zbog čega i ove ustanove trebaju da daju saglasnost. A, s obzirom na striktne zakonske propise, njih nije moguće dobiti, što bespravne graditelje nije sprječavalo da se upuste u graditeljske poduhvate.
“Znamo da je nemoguće riješiti imovinsko-pravne odnose, niti otkupiti zemljište, a samim tim i dobiti vodnu saglasnost. Nekim čudom, bespravni graditelje odolijevaju i inspekcijama, tako da je nelegalna gradnja, posebno na obali Zvorničkog jezera i dalje prisutna. Problem bespravne gradnje izražen je i u Branjevu, Diviču i još nekim naseljima od Zvornika prema Bijeljini. Od aktivista susjedne Bijeljine smo doznali da i kod njih ima veliki broj nelegalno izgrađenih objekata na obali Drine” – kažu iz pomenute NGG i smatraju da Zakon o uređenju prostora i građenju ne poznaje bespravno sagrađene objekte na vodnom zemljištu i da, ukoliko ne reguju inspekcijski organi na lokalnom i na republičkom nivou, oni krivično trebaju odgovarati, što je, takođe, precizirano i u zakonskim propisima.
(Lj.Đ., Odgovorno)
