“Ovim zakonom se povećava participacija građana u procesima donošenja odluka, probudit će građanski aktivizam, a smanjiti će se politički uticaj činjenicom da će političari djelovati u skladu sa zakonom i razmatrat građanske inicijative”
Danas, 13.06.2025., u Brčkom je održana press konferencija, u organizaciji Udruženja “Demos” Brčko, na kojoj se govorilo o značaju zakona o građanskim inicijativama i potrebi da i Brčko distrikt konačno dobije takav zakon.
Brčko distrikt, naime, jedini u BiH nema zakonski okvir koji građanima omogućava da kroz formalnu i pravno obavezujuću proceduru pokreću građanske inicijative. Za razliku od entiteta Federacije BiH, gdje Zakon o principima lokalne samouprave omogućava inicijative na opštinskom i kantonalnom nivou (iako sa različitim nivoima implementacije među kantonima), te Republike Srpske, gdje Zakon o referendumu i građanskoj inicijativi omogućava građanima da iniciraju zakonske izmjene uz jasno definisanu proceduru i broj potpisa, Brčko distrikt u tom smislu zaostaje i nalazi se u pravnom vakuumu.
Postojeći nedostatak direktno utječe na stepen participativne demokratije u Distriktu. Građani nemaju zakonski garantovan mehanizam putem kojeg mogu pokrenuti pitanje od javnog značaja i obavezati institucije da se o tome izjasne. Svaki pokušaj građanske inicijative prepušten je dobroj volji političkih struktura, što u praksi rezultira ignorisanjem, selektivnim razmatranjem i obesmišljavanjem participacije. Iako postoji opšti narativ o važnosti uključivanja građana u odlučivanje, bez konkretnog zakonskog instrumenta, to u Brčkom ostaje deklarativno, a ne suštinsko demokratsko pravo.
Na današnjoj press konferenciji je naglašena potreba što hitnijeg rješavanja ovog problema.
“Ovim zakonom se povećava participacija građana u procesima donošenja odluka, probudit će građanski aktivizam, a smanjiti će se politički uticaj činjenicom da će političari djelovati u skladu sa zakonom i razmatrat građanske inicijative”, izjavio je Damjan Dundžić.
“Ovo je jedan od najvažnijih zakona za organizacije civilnog društva, neformalne grupe i pojedince. Brčko je jedina zajednica koja nema usvojen zakon, dok u drugim administrativnim jedinicama u BiH zakon o građanskim inicijativama postoji”, izjavio je Božidar Jović, predsjednik “Demos” Brčko.
Osim UG Demos, na presu su bili predstavnici još tri udruženja i to Fondacije Plural, udruženja Posavina bez mina i Kluba ljubitelja prirode Brčko, koja takođe podržavaju donošenje ovog zakona u Brčo distriktu.
“U Brčkom su se pojavile inicijative koje odražavaju raznolikost interesa i potreba lokalnog stanovništva. One odražavaju nezadovoljstvo ali i želju građana da aktivno učestvuju u kreiranju politika i donošenja odluka.”, istakao je Adis Mujdanović iz Fondacija Plural:
U narednom periodu udruženje Demos će podnijeti zahtjeve za formiranje radne grupe i uvrštavanje Zakona u programe rada Vlade i Skupštine Brčko distrikta.
(J.M., Odgovorno)
