Aktivistkinje pozivaju zastupnike da pokažu političku volju i odgovornost, te zakon usvoje bez odlaganja.
Na sjednici Vlade Federacije BiH, održanoj 9. aprila 2025. godine, usvojen je amandman koji je uvrstio femicid kao težak oblik ubistva žene u Krivični zakon FBiH. Rezultat je to, između ostalog, višemjesečne kampanje „Nećemo umirati u tišini“, koju je vodila organizacija „Glas žene“ iz Bihaća, uz podršku udruženja iz Tuzle, Cazina, Sanskog Mosta i Mostara.
U obrazloženju predloženih zakonskih rješenja, između ostalog se navodi:
„Članom 26. ovog Zakona uvodi se novo krivično djelo Teško ubistvo ženske osobe, čime se u krivično zakonodavstvo Federacije Bosne i Hercegovine uvodi posebno krivično djelo ubistva ženske osobe i podiže stepen zaštite žene kao ranjive kategorije stanovništva. Uvođenjem posebnog krivičnog djela, zakonodavac u Federaciji BiH šalje jasnu društvenu poruku o važnosti žene u bosansko-hercegovačkom društvu i istovremeno poruku o nultoj toleranciji prema nasilju prema ženama.“
Nakon što je Vlada utvrdila pomenute izmjene Krivičnog zakona, na redu je njegovo razmatranje i usvajanje u Parlamentu Federacije BiH
Prema aktuelnim planovima, Predstavnički dom Parlamenta Federacije BiH će prijedlog Zakon o izmjenama i dopunama Krivičnog zakona FBiH razmatrati na svojoj redovnoj sjednici zakazanoj za 28. april 2025. godine.
Podsjećamo, borba da se femicid zakonski prepozna kao posebno krivično djelo traje godinama i suočavala se sa brojnim preprekama, od suštinskog nerazumijevanja do tehničkih preocedura. Tako je, na primjer, prijedlog istog zakona povučen sa sjednice Predstavničkog doma u februaru ove godine, zbog velikog broja amandmana i usaglašavanja.
Koordinatorica kampanje “Nećemo umirati u tišini” Neira Raković pozdravila je odluku Vlade Federacije i pozvala Parlament da uradi svoj dio posla.
”Ova odluka značajna je za sve žene u bosanskohercegovačkom društvu jer predstavlja prvi korak da se stvore zakonski uvjeti da se femicid kao rodno zasnovano ubistvo može prevenirati, istraživati, dokazivati i sprečavati. Sada je na potezu Parlament FBiH.”, naglašava Neira.
Prema informacijama koje je podijelila organizacija „Glas žene“, u posljednjih pet, šest godina zabilježeno je oko 60 slučajeva femicida, a samo u 2024. godini u Bosni i Hercegovini ubijeno je 13 žena. Njihove smrti podsjećaju da femicid nije izolovan čin, već najekstremniji oblik rodno zasnovanog nasilja, nasilja koje se dešava upravo zato što su žrtve žene.
Kampanjom “Nećemo umirati u tišini”, organizacija „Glas žene“, uz podršku drugih udruženja, tražila je zakonsko prepoznavanje femicida kao posebnog krivičnog djela. Organizovane su akcije, performansi, sastanci sa donosiocima odluka. U oktobru 2024. godine kampanja je dobila veliku vidljivost kroz partnerstvo s kompanijom Bingo Group. Njihovi zahtjevi naišli su na podršku javnosti: oko 100.000 građana potpisalo je peticiju kojom se traži uvođenje femicida u Krivični zakon Federacije BiH.
Usvajanjem amandmana na sjednici Vlade FBiH učinjen je važan korak. No, kako ističu iz organizacije Glas žene, tek usvajanjem Zakona u Parlamentu biće stvoren osnov da femicid u praksi postane prepoznat i procesuiran kao posebno krivično djelo.
Uvođenjem ovog krivičnog djela u zakon, zakonodavstvo Federacije Bosne i Hercegovine svrstalo bi se u nekolicinu zakonodavstava u Evropi koje teško ubistvo žene tretiraju kao posebno krivično djelo. Aktivistkinje pozivaju zastupnike da pokažu političku volju i odgovornost, te zakon usvoje bez odlaganja.
(S.Ž., Odgovorno)
