S obzirom na to da Vijeće za državnu pomoć “kaska” u prikupljanju podataka i kreiranju godišnjeg izvještaja o sveobuhvatnoj državnoj pomoći u BiH uslijed problema u svom funkcionisanju (nedovoljni kapaciteti, loša koordinacija sa entitetskim vladama, odnosno ministarstvima finanansija, refleksije političkih problema u radu institucija), kada govorimo o državnoj pomoći u BiH, zapravo govorimo o podacima iz 2019. godine.
Ukupna evidentirana državna pomoć u Bosni i Hercegovini u 2019. godini iznosi 432.178.348 KM što je povećanje za 142.186.607 KM, odnosno 32,9% u odnosu na 2018. godinu, kada je dodijeljena državna pomoć iznosila 289.991.741 KM, dok je u odnosu na 2017. godinu kada je dodijeljena državna pomoć iznosila 320.094.748 KM povećana za 112.083.600 KM, odnosno 25,9%. Udio ukupne državne pomoći u BDP-u je u 2019. godini iznosio 1,31%, dok je u 2018. godini iznosio je 0,88%. Međutim, treba napomenuti da ovaj navedeni iznos uključuje i izdvajanje za poljoprivredu što eksplicitno i ne predstavlja državnu pomoć koja se kontroliše.
Dodijeljena državna pomoć bez pomoći za poljoprivredu i ribarstvo u 2019. godini je iznosila 264.982.145 KM, što predstavlja povećanje za 11,68%, odnosno 142.763.544 KM u odnosu na 2018. godinu, te povećanje u odnosu na 2017. godinu za 60,79%, odnosno za 100.192.103 KM. Udio dodijeljene državne pomoći, bez pomoći sektoru poljoprivrede i ribarstva, u BDP-u u 2019. godini iznosio je 0,80%, u 2018. iznosio je 0,37%, dok je u 2017. godini iznosio 0,51%.
Interesantno je spomenuti da se propisanim metodologijama definišu oblici državne pomoći. Uredbama o metodologiji izrade godišnjeg izvještaja o dodijeljenoj državnoj pomoći u Federaciji BiH i Republici Srpskoj je propisano da su oblici državne pomoći: državna pomoć za promovisanje regionalnog razvoja, horizontalna državna pomoć, vertikalna (sektorska) državna pomoć, državna pomoć male vrijednosti (de minimis državna pomoć) i državna pomoć u obliku specifičnih instrumenata državne pomoći.14
Međutim, državna pomoć dodijeljena za obavljanje usluga od općeg ekonomskog interesa prikazana je u ukupno dodijeljenom iznosu i nije predmet posebne analize od strane Vijeća za državnu pomoć iako se radi upravo o najvećem broju izdvajanja koje ide javnim odnosno državnim preduzećima tokom 2019. i 2020. godine.
Podaci za 2019. godinu za BiH ukazuju da:
- Državna pomoć za promovisanje regionalnog razvoja u ukupno dodijeljenoj državnoj pomoći u 2019. godini učestvuje sa 0,07% i iznosi 330.000 KM.
- Horizontalna državna pomoć u ukupno dodijeljenoj državnoj pomoći u 2019. godini učestvuje sa 13,77% i iznosi 59.542.465 KM.
- Vertikalna državna pomoć u ukupno dodijeljenoj državnoj pomoći u 2019. godini učestvuje sa 0,001% i iznosi 3.251 KM.
- Državna pomoć male vrijednosti u ukupno dodijeljenoj državnoj pomoći u 2019. godini učestvuje sa 4,16% i iznosi 17.988.283 KM.
- Državna pomoć za obavljanje usluge od opšteg ekonomskog interesa u ukupno dodijeljenoj državnoj pomoći u 2019. godini učestvuje sa 45,72% i iznosi 197.598.351KM.
- Državna pomoć u oblasti poljoprivrede i ribarstva u ukupno dodijeljenoj državnoj pomoći u 2019. godini učestvuje sa 43% i iznosi 167.195.933 KM.
Sami podaci ne govore mnogo jer se radi podacima o državnoj pomoći koja je registrovana prije skoro 3 godine ali su interesantni udjeli raznih oblika pomoći. Tako je za horizontalnu državnu pomoć izdvojeno 13,77% od ukupne državne pomoći dok je za promovisanje regionalnog razvoja taj procenat iznosio 0,07%. Kao što smo već istakli, interesantno je da se državna pomoć od općeg ekonomskog interesa, koja u suštini predstavlja državnu pomoć javnim odnosno državnim preduzećima ne raščlanjuje iako čini skoro 46% ukupno dodijeljene pomoći. Ovo je ujedno i “anomalija” u odnosu na EU politike jer se 94% ukupne potrošnje na državnu pomoć u EU odnosi na horizontalne ciljeve od zajedničkog interesa kao što su zaštita životne sredine, istraživanje, razvoj i inovacije, te regionalni razvoj.