“Kada bi naša javnost istinski bila upoznata koje su to fakultete i na koji način završili nama dobro poznati političari, funkcioneri ili još gore zaposleni u javnoj upravi lokalnih zajednica, mislimo da bi se, blago rečeno, zabrinuli…” – kažu na ovu temu aktivisti u inicijativi “Akreditovane visokoškolske ustanove – priznate diplome”.
Prošlonedeljno hapšenje dekana sarajevskog Stomatološkog fakulteta Muhameda Ajanovića i glavne prosvjetne inspektorice Dalile Hakalović, zbog postojanja osnovane sumnje za počinjena krivična djela Zloupotreba položaja ili ovlaštenja i Primanje nagrade ili drugog oblika koristi za trgovinu uticajem, za mnoge u našoj zemlji može predstavljati iznenađenje, jer se radi o javnim državnim ustanovama visokog obrazovanja.
Međutim, javnost sa pravom tek očekuje razotkrivanje mutnih radnji u visokom obrazovanju u BiH, posebno kada su u pitanju visokoškolske ustanove u privatnom vlasništvu. Pokretanje slučaja kupoprodaje diploma “Klaster” nije “opravdalo” ta očekivanja, jer mnogi smatraju da se po običaju čitava stvar, odugovlačenjem rješavanja, “razvodnila” i na kraju teško da će biti bilo šta od adekvatnog sankcionisanja odgovornih.
“Kada bi naša javnost istinski bila upoznata koje su to fakultete i na koji način završili nama dobro poznati političari, funkcioneri ili još gore zaposleni u javnoj upravi lokalnih zajednica, mislimo da bi se, blago rečeno, zabrinuli. Mislimo da bi se frapirali. I naprosto je čudno kako to još uvijek sve funkcioniše kao da je normalno. Da likovi za koje, oni koji ih dobro poznaju, kažu da su bili loši đaci u osnovnoj, jedva prošli u srednjoj, sada imaju diplome fakulteta i praktično upravljaju našim životima i donose lokalne ili državne odluke. Ubjeđeni smo da mnogi skrivaju te diplome stečene na sumnjivim fakultetima, a da to tek sporadično javnost dozna.” – kažu na ovu temu aktivisti u inicijativi “Akreditovane visokoškolske ustanove – priznate diplome”.
Aktivisti navode da su sa pažnjom pratili situaciju sa Evropskim univerzitetom “Kallos” u Tuzli, za koje je prošlog mjeseca Ministarstvo obrazovanja i nauke Tuzlanskog kantona donijelo rješenje o trajnoj zabrani rada i obavljanje djelatnosti visokog obrazovanja visokoškolske ustanove na području Tuzlanskog kantona. U Rješenju ministarstva od 14.11.2025.godine navedeno je da su inspekcijskom kontrolom nadležne komisije utvrđene nepravilnosti koje su konstatovane i u ranijim kontrolama rada ove visokoškolske ustanove. Radi se o neispunjavanju minimalnog broja stalno zaposlenih nastavnika koji su propisani zakonom i drugim razlozima, što je rezultiralo da je “Kallosu” prije isteka krajnjeg roka važenja akreditacije 16.08.2027. onemogućen daljni rad.
Tragom te informacije aktivisti kažu da su se zainteresovali i za drugi univerzitet u vlasništvu Nedeljka Stankovića, inače člana Upravnog odbora Agencije za visoko obrazovanje i osiguranje kvalitet BiH (HEA). Riječ je o Evropskom univerzitetu u Brčko distriktu, za kojeg su, kažu, što se finansija tiče, utvrdili da se radi o profitabilnijoj ustanovi, koja je sa svega 13 zaposlenih u prošloj godini ostvarila 3,2 miliona prihoda, dok je njegov Evropski univerzitet “Kallos” u Tuzli prihodovao 2,2 miliona KM.
“Prema zvaničnim registrima “Kallos” je u prošloj godini imao 40 zaposlenih, dok je u brčanskom Univerzitetu Stanković smanjio na 13 broj zaposlenih, u poređenju sa 2023. godinom kada ih je bilo 32. Zanimljivim nam se čini i da je rektor tuzlanskog Evropskog univerziteta Anka Bulatović u bliskim odnosima sa doskorašnjim ministrom obrazovanja Brčko distrikta Zoranom Bulatovićem, a da je zvanično v.d. rektora u brčanskom univerzitetu Radoslav Galić, koji ima čak 83 godine” – navode studentski aktivisti.
Takođe, kažu da su u opsežnim istraživanjima došli do podataka koji im daju za pravo da stanje sa visokim obrazovanjem u Distriktu smatraju haotičnim. Pritom navode da su poslednji ažurirani zvanični podaci u Odjeljenju za obrazovanje za Pododjeljenje za visoko obrazovanje stari gotovo četiri godine. Tako da, po njima, registar visokoškolskih ustanova se ne može uzeti kao validan i studentima i javnostri ponuditi relevantne podatke.
Kao primjer navode Internacionalni univerzitet, koji je prvu institucionalnu akreditaciju na četiri godine dobio 02.02.2022. godine i ona, prema registru HEA, važi do 02.02.2026.godine. Međutim, ovoj ustanovi je rješenjem Inspektora za obrazovanje Distrikta dva puta u ovoj godini zabranjivan rad. Na kraju je Apelaciona komisija Vlade BD potvrdila rješenje Inspektora, čime je potvrđeno da ostaje na snazi ranije doneseno rješenje kojim se zabranjuje rad ove visokoškolske ustanove.
Akreditacija 02.02.2026. ističe i Evropskom univerzitetu, a trećoj ustanovi visokog obrazovanja iz Državnog registra HEA, Visokoj školi računarstva i poslovnih komunikacija EMPIRICA akreditacija je istekla 22.07.2025. godine. Četvrta ustanova sa sjedištem u Distriktu, Univerzitet Privredna akademija, nije još upisana u registar HEA, posjeduje samo Odobrenje za rad i licencu Odjeljenja za obrazovanje Vlade Brčko distrikta, mada se još i ne nalazi u njihovom zvaničnom registru.
“Zato se u registru Distrikta nalaze dva fakulteta Univerziteta u Sarajevu, koji ne rade već par godina. Dislocirana odjeljenja, koja su u registru Distrikta se oslanjaju na akreditacije matičnih ustanova, kao što su Odsjek Odnosi s javnošću na Filozofskom fakultetu Sveučilišta u Mostaru, Ekonomski fakultet Univerziteta u Istočnom Sarajevu, Univerzitet PIM Banja Luka i Nezavisni univerzitet Banja Luka (NUBL). Međutim, nismo sigurni da li studenti NUBL uopšte znaju da je Komisija stručnjaka za vanjsko ocjenjivanje Agenciji za visoko obrazovanje RS (AVORS-AHERS) preporučila da mu ne izda Rješenje o produženju akreditacije, odnosno dala je negativnu ocjenu za daljne akreditovanje” – upozoravaju studentski aktivisti.
(Lj.Đ., Odgovorno)
