Procjene su da u Republici Srpskoj ima više hiljada nelegalnih objekata na vodnom zemljištu. Sa identifikacijom i evidentiranjem takvih građevina “Vode Srpske” su započele u prvoj polovini ove godine, utvrdivši da samo u srednjem toku rijeke Drine, od međuentitetske linije razgraničenja sa FBiH u Novom Goraždu do Hidroelektrane Zvornik, postoje 773 nelegalno izgrađena objekta.
Unazad tri decenije na javnom vodnom dobru u Republici Srpskoj izgrađen je veliki broj nelegalnih objekata, a vlasti sve do sada ništa nisu učinile na njihovom uklanjanju, iako su te građevine jedan od uzroka devastiranja riječnih korita i poplava, uključujući i one koje su se dogodile 2010. i 2014.godine.
Kada je u pitanju preduzimanje potrebnih mjera i sankcionisanja nelegalnih graditelja, sve što je do sada urađeno je evidentiranje tih nelegalnih objekata na vodnom zemljištu i to samo u toku rijeke Drine.
Prema informacijama, iznesenih na prošlonedeljnom sastanku nadležnih institucija za ovu oblast, u prostorijama Javne ustanove „Vode Srpske“ u Banjaluci, na temu izgradnje nelegalnih objekata na javnom vodnom dobru Republike Srpske, procjene su da u Republici Srpskoj ima više hiljada nelegalnih objekata na vodnom zemljištu. Sa identifikacijom i evidentiranjem takvih građevina “Vode Srpske” su započele u prvoj polovini ove godine, utvrdivši da samo u srednjem toku rijeke Drine, od međuentitetske linije razgraničenja sa FBiH u Novom Goraždu do Hidroelektrane Zvornik, postoji 773 nelegalno izgrađena objekta.
Proces njihovog evidentiranja biće nastavljen u narednom periodu, zaključeno je na sastanku, kojem su, osim predstavnika “Voda Srpske”, prisustvovali i predstavnici Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede, Ministarstva za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju, Pravobranilaštva Republike Srpske i Republičke vodne i građevinske inspekcije.
“Prema članu 105. Zakona o vodama, nije dozvoljeno podizanje zgrada i drugih objekata koji ne služe odbrani od poplava, na udaljenosti manjoj od pet metara od linije dopiranja stogodišnjih voda, izuzev ako je vlasniku ili korisniku uslovljena izgradnja objekta prethodnim preduzimanjem zaštitnih mjera kojima se onemogućavaju ili smanjuju štetne posljedice od voda. Zaključak ovog sastanka je da treba nastaviti aktivnosti na sistemskom rješavanju ovog društvenog problema, te zaustaviti nelegalnu gradnju i legalizaciju objekata na vodnom zemljištu. U narednom periodu JU „Vode Srpske“ će preko resornog ministarstva informisati Vladu RS o ovom problemu, sa prijedlogom mjera za njegovo rješavanje, s obzirom da se zbog svih tih objekata povećava rizik od poplava” – informacije su iz ustanove zadužene za upravljanje vodotokom u RS.
Aktivisti koji se zalažu za uređena korita rijeka u ovom entitetu i bore protiv nelegalne eksploatacije šljunka, kažu da su, nakon njihovog višegodišnjeg ukazivanja na ovaj problem, nadležni napokon shvatili da se trebaju i oni upustiti u zaštitu javnog vodnog dobra, koje predstavlja značajan resurs i od opšteg je interesa za društvo.
“Konkretno smo ukazivali da, od strane vlasti, tolerisanje nelegalne gradnja objekata na javnom vodnom dobru donosi brojne negativne posljedice po životnu sredinu, ekosistem i bezbjednost stanovništva. Direktno smo locirali, upravo u srednjem toku rijeke Drine, niz nelegalnih stambenih i poslovnih objekata, posebno na područijima Zvorničkog i Višegradskog jezera, gdje postoje čak i čitava nelegalna vikend naselja, ali i na Vrbasu, Uni, Sani, u toku rijeke Bosne i drugim vodotokovima u RS. Opominjali smo nadležne da takvi objekti potencijalno mogu dovesti do oštećenja korita rijeka, narušavanja prirodnog toka i dodatnog podizanja nivoa voda u periodima visokih vodostaja, čime se povećava i rizik od poplava” – reakcija je aktivista na sastanak nadležnih u Banjaluci.
Takođe, aktivisti neformalne grupe građana “Zaustavimo nelegalnu eksploataciju šljunka i devastiranje obale rijeke Drine na području Zvornika” su ukazali na primjer svoje lokalne zajednice, koja je prednjačila po bespravnoj gradnji u cijeloj RS, jer je od 80.000 bespravno izgrađenih objekata njih između 5.000 i 7.000 još prije deceniju bilo u ovoj lokalnoj zajednici.
Međutim, na sve ranije apele su nadležni ostali nijemi i bez reakcije, iako su i te kako dobro znali da je u tim slučajevima nemoguće riješiti imovinsko-pravne odnose, niti otkupiti zemljište, a samim tim i dobiti vodna saglasnost. Nekim čudom, bespravni graditelje odoljevali su i inspekcijama, tako da je nelegalna gradnja, posebno na obali Zvorničkog jezera i dalje prisutna. Problem bespravne gradnje izražen je i u Branjevu, Diviču i još nekim naseljima od Zvornika prema Bijeljini. Isto tako, znali su, kažu aktivisti, da Zakon o uređenju prostora i građenju ne poznaje bespravno sagrađene objekte na vodnom zemljištu i da, ukoliko inspekcijski organi na lokalnom i na republičkom nivou ne reguju, trebaju krivično odgovarati, što je, takođe, precizirano u zakonskim propisima.
(Lj.Đ., Odgovorno)
